Basalt batterij | Een flinke sprong vooruit in energie opslag
We gaan steeds meer over op duurzame energie. Echter blijft een van de grootste uitdagingen hierin om een goede opslagmethode te vinden. Uitvinder Cees van Nimwegen denkt dat basalt hiervoor de oplossing kan zijn.
Wat is een basalt batterij?
Basalt is een vulkanisch gesteente dat tot wel 500 graden Celsius kan worden. Omdat het tot zulke temperaturen kan verwarmen, is het een goede manier om energie op te slaan. Basalt kun je erg goedkoop krijgen en is op veel plekken te vinden, waardoor dit mogelijk dé oplossing wordt voor de opslag van schone energie. Standaard zonnepanelen accu’s hebben niet genoeg capaciteit, maar basalt kan dit probleem mogelijk verhelpen.
Waarom basalt?
Er wordt al langer geëxperimenteerd met energieopslag, maar tot nu toe is er weinig vooruitgang geweest. Water, wat veelbelovend leek, gaat koken met 100 graden Celsius, waardoor er niet genoeg opslagcapaciteit is. Een basalt accu is daarentegen een relatief goedkope systeem, ook met de hoeveelheid kubieke meter die nodig is voor een vat vol basalt, en kan in de proefopstelling al veel duurzame energie opslaan.
Veel opslag voor weinig
Met een basalt batterij ben je met een aantal stalen buizen en wat kubieke meter stenen eigenlijk al klaar. Je slaat energie op in de stenen door deze te verwarmen en haalt het er via de buizen ook weer uit. Hierdoor kun je de groene stroom tot zelfs seizoenen lang bewaren. In de zomers met veel zon-uren kun je zo een goede voorraad aanleggen voor het verwarmen in de winter.
Hoe werkt het?
De proefopstelling waar uitvinder Cees van Nimwegen mee werkt, zit als volgt in elkaar. In een geïsoleerde zeecontainer van 20 ft zit 40 m3 basalt, samen met drie verbonden spiralen die elk 120 meter lang zijn. Deze spiralen, gemaakt van geleidende metalen buizen, worden met een elektriciteitsbron verbonden, denk bijvoorbeeld aan een windmolen of zonnepanelen. Wanneer er stroom door deze buizen gaat worden deze warm, waarna de warmte afgegeven wordt aan de massa stenen die rondom de buizen liggen.
Van warmte naar elektriciteit
Om ervoor te zorgen dat deze warmte opgeslagen blijft, is dit alles geïsoleerd met een dik pakket steenwol. Zodra de energie nodig is, wordt er koude lucht door de buizen geblazen, die dus ook als warmtewisselaar dienst doen. Dit warmt op, waarna de inmiddels hete lucht door water wordt geleid. Het verwarmd water gaat dan via een lokaal warmtenet naar woningen, waar het wordt gebuikt voor verwarming van het huis en drinkwater door middel van bijvoorbeeld een warmtepomp.
Elektrische energie
Warmte is nog geen elektriciteit, maar op grote schaal kan dit ook worden geregeld. Door het extra verwarmen van water kan een stoomgenerator of stoomturbine hier ook weer bruikbare elektriciteit van maken. Door een goede isolatie van het vat vol basalt, liefst met meerdere lagen steenwol, kan de warmte voor weken, maanden tot zelfs seizoenen worden bewaard.
Is basalt dan de toekomst?
Er moeten meer mogelijkheden komen om energie op te slaan, zoveel is duidelijk. De eerste experimenten met een basalt batterij zijn ook al bezig. Elektrotechnisch ingenieur Van Nimwegen heeft, nadat hij zijn eigen bedrijf verkocht, op aanraden van de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij een proefopstelling gebouwd. Deze staat in Ecodorp Boekel en is maar liefst veertig kubieke meter groot.
Veelbelovend
Ecodorp Boekel wil zo zelfvoorzienend en duurzaam mogelijk zijn. Hierdoor is er natuurlijk behoefte om de zelf gegenereerde elektriciteit op te slaan. Ook is er de mogelijkheid om de benodigde kubieke meter dan vrij te houden en genoeg zonnepanelen op te zetten. Iets als Ecodorp Boekel is dan ook uitermate geschikt voor deze veelbelovende ontdekking. Dit systeem gebruiken wordt namelijk pas echt rendabel vanaf 8000 kubieke meter gas per jaar, waar een enkel huishouden niet snel aan zal komen.
Grote schaal
Een thuisaccu op basis van basalt zal het beste werken op grote schaal, omdat je dan minder duurzame energie verliest en relatief gezien minder ruimte nodig hebt. Omdat dit systeem ook kan worden gecombineerd met zonnepanelen, zorgt het ervoor dat alle zon-uren optimaal benut kunnen worden. Zo kan een coöperatie niet alleen de energie-opslag, maar ook de zonnepanelen delen! Zodra deze techniek verder is verfijnd, kunnen gemeentes dus snel een grote stap maken in het verduurzamen van hun gebied.
