Is asbest verwijderen verplicht in 2024? | Regels en eisen
Wat zijn de wetten rondom het verwijderen van asbest? Wanneer is het wel of niet verplicht? Lees hier alles over de regels om asbest te verwijderen.
Wanneer zijn asbesthoudende materialen verboden?
Het wordt verplicht om asbesthoudende materialen uit woningen, een bedrijfspand, andere gebouwen en objecten te verwijderen. De overheid heeft dit besluit in 2005 genomen. Terwijl het eerder mogelijk was om asbest te laten zitten wanneer er niet verbouwd of gesloopt hoefde te worden, zal asbestverwijdering in de toekomst verplicht zijn.
Asbest verplicht verwijderen 2024 uitgesteld
Het plan was eerst om in 2024 een totaalverbod op asbestdaken in te laten gaan. Dit zou betekenen dat je verplicht bent om asbest van je dak te verwijderen, of dit nu het dak van je woning, schuur of garage is. Dit wetsvoorstel is niet aangenomen en een vervanger van het voorstel is nog niet bij de Eerste Kamer ingediend. Het is dus wel slim om zo snel mogelijk je asbestdaken te verwijderen, maar wanneer asbest verwijderen verplicht wordt is nog niet bekend.
Particulieren
Voor particulieren gelden hier minder strenge regels voor dan voor bedrijven, maar het is alsnog verplicht asbest te verwijderen in huis. Bij verzuim kan je hiervoor een boete van de gemeente voor krijgen. Voor asbestdaken gelden nog wel uitzonderingen.
Asbesthoudende producten zijn gevaarlijk om mee te werken. Er kunnen bij het breken en het beschadigd raken van het materiaal asbestvezels vrijkomen. Daarom gelden er regels voor het verwijderen. Zo moet dit in de meeste gevallen door een gecertificeerd bedrijf uitgevoerd worden. In sommige gevallen mag je dit zelf doen, maar daar zijn voorwaarden aan verbonden.
Sinds welk bouwjaar verboden?
Sinds 1993 is het verboden om asbest te gebruiken in de bouw. Daarvoor werd asbest veel gebruikt voor verschillende doeleinden binnen de bouw. Zo werd het gebruikt voor daken, muren, de dakgoten, een asbest dakbeschot en meer.
Bij woningen die na 1993 gebouwd zijn hoef je niet op asbest te letten. Bij oudere woningen is het echter verstandig om een asbestinventarisatie uit te laten voeren.
Besluiten en regelgeving rondom asbest in woning
Er zijn verschillende wetten die van toepassing zijn op asbestsloop. Onder andere de Arbeidswet, Wet Milieubeheer, de Woningwet en het Sloopbesluit. In het Asbestverwijderingsbesluit uit 2005 is besloten dat asbest verwijderen verplicht wordt.
Beide hechtgebonden asbest en niet hechtgebonden asbest moeten verwijderd worden. Bij bestaande gebouwen moet een inspectie uitgevoerd worden om te bepalen of asbest aanwezig is.
Regels rondom verwijdering
Het is verplicht om de werkzaamheden rondom asbest saneren minimaal twee dagen van tevoren te melden bij de Nederlandse arbeidsinspectie. Daarnaast is het ook verplicht altijd een inventarisatie uit te laten voeren. Ook heb je altijd een sloopvergunning nodig voor het weghalen van asbest en moet je de juiste maatregelen uitvoeren om gezondheidsrisico’s te voorkomen.
Er zijn ook eisen voor het afvoeren van het asbesthoudende materiaal. Soms kan je dit zelf doen, maar je moet de juiste maatregelen nemen. Ook heb je een vergunning nodig.
Ook na de verwijdering van asbest moet er een inspectie uitgevoerd worden. Er wordt gecontroleerd of er inderdaad geen asbest meer aanwezig is. Dit is alleen een visuele inspectie.
Eisen voor werkgevers en bedrijven
Voor bedrijven gelden er strengere regels, en ook voor bouwbedrijven die met asbest werken zijn er veel regels waar aan voldaan moet worden. Zo moet er bij risicoklasse 2 en 2a altijd een deskundig toezichthouder aanwezig zijn om de veiligheid in de gaten te houden en de juiste maatregelen te nemen.
Werknemers die in aanraking komen met asbest moeten zich houden aan het Asbestbesluit Arbeidsomstandighedenwet. Ook mag asbesthoudend materiaal sinds 1993 niet meer bewerkt of verwerkt worden en mag het niet op voorraad worden gehouden.
Asbestdak toegestaan
Er is nog geen landelijk verbod op asbestdaken. De Eerste Kamer heeft het verbod op asbestdaken tegengehouden. Veel leden vonden het voorstel te rigoureus, onduidelijk en overhaast. Een asbestdak mag vooralsnog blijven liggen en een asbest dak vervangen is nog niet verplicht. Ook is asbest golfplaten verwijderen niet verplicht, evenals een asbest dakbeschot verwijderen.
Ondanks dat het wettelijk gezien niet noodzakelijk is, is de verwijdering van een asbestdak sterk aan te raden. Door de wind en weersomstandigheden slijt een asbestdak altijd, waardoor het materiaal snel vrijkomt en een gezondheidsrisico vormt.
Asbestinventarisatie
Bij vermoeden van asbest moet er eerst een inventarisatie uitgevoerd worden. De woning moet geïnspecteerd worden zodat vastgesteld kan worden of, hoeveel en waar precies asbest aanwezig is. Het uitvoeren hiervan is moet gebeuren voordat er verbouwd mag worden. Bij een inspectie worden monsters genomen zodat er met zekerheid vastgesteld kan worden om wat voor materiaal het gaat.
Hoewel asbesthoudend materiaal soms herkend kan worden, is dit niet altijd het geval. Je kan asbest herkennen bijvoorbeeld aan het ontstaan van een wit gespikkeld patroon, een honinggraat patroon en grijze of blauwe kleuren, maar dit geeft geen zekerheid.
Waar zit asbest in huis
Asbest kan overal in huis zitten. Omdat het op zo veel plekken is gebruikt vroeger en lastig is om te herkennen, is het belangrijk om een professionele inventarisatie uit te laten voeren. Asbest kan niet alleen in daken zitten, maar ook rondom verwarmingsbuizen, in vensterbanken, schoorstenen en vloerbedekking.
De inspectie is daarom belangrijk om uit te laten voeren door een gecertificeerd bedrijf. Bij de inspectie wordt een risicoklasse vastgesteld die aangeeft hoe lastig het asbest weg te halen is en waar het precies zit.
De kosten van een asbestinventarisatie hangen af van de grootte van de inspectie. Hoeft slechts één onderdeel van de woning gecontroleerd te worden, of is er in de gehele woning risico op asbest?
Risicoklasse 1
Bij risicoklasse 1 wordt de vastgestelde norm voor blootstelling niet overschreden. Vaak gaat het om een kleine hoeveelheid die zonder breken verwijderd kan worden. Er is een beperkt risico.
Omdat het risico laag blijft is het toegestaan om dit asbest zelf te verwijderen, of om een bedrijf zonder speciaal certificaat in te schakelen. Hier zijn echter nog wel verdere voorschriften aan verbonden.
Risicoklasse 2/2a
Wanneer risicoklasse 2 of 2a wordt vastgesteld is er een groter risico bij het weghalen van het materiaal. De grenswaarde wordt overschreden en de situatie kan een groot risico vormen voor de gezondheid van de werknemers die het asbest zullen weghalen.
Om gevaarlijke situaties te voorkomen is het verplicht dit asbest te laten verwijderen door een gecertificeerd bedrijf. Zij zullen beschikken over de nodige kennis en apparatuur. De werknemers zijn opgeleid om asbest op veilige wijze weg te halen.
Niet hechtgebonden asbest
In vaste staat is asbest niet perse gevaarlijk. Het gevaar ontstaat pas wanneer er losse asbestvezels vrij komen. Hechtgebonden asbest geeft minder asbeststof af, vandaar dat het minder schadelijk is. De schadelijke vezels zitten vast in ander materiaal zoals bij asbestcement, waardoor ze niet in de lucht komen.
Niet te lang laten zitten
Niet hechtgebonden asbest is gevaarlijker. De asbestvezels komen gemakkelijk los waardoor je deze inademt. Hierdoor kunnen ernstige ziektes ontstaan. Niet hechtgebonden asbest moet altijd verwijderd worden. Een voorbeeld hiervan zijn asbesthoudende golfplaten.
Omdat asbest alleen gevaarlijk is wanneer het vezels afgeeft was het eerder niet verplicht het direct te verwijderen. Het asbeststof komt vaak pas vrij wanneer je in het materiaal gaat zagen en breken. Wanneer dat niet gebeurt hoeft asbest niet direct schadelijk te zijn.
Na verloop van tijd wordt asbest echter broos en verweerd. Hierdoor kunnen de vezels toch loskomen. Je kan ze niet met het blote oog waarnemen. Blootstelling vormt grote gezondheidsrisico’s.
De kosten van asbest verwijderen
De kosten van asbest verwijderen kunnen sterk uiteen lopen afhankelijk van de situatie. Denk aan hoe uitgebreid de inspectie is, de vastgestelde risicoklasse, hoeveel materiaal er verwijderd moet worden en hoe gemakkelijk de werknemers bij het materiaal kunnen komen.
Gemiddelde kosten per vierkante meter, inclusief inspectie, het weghalen en afvoeren van het materiaal:
- 1 tot 10 vierkante meter materiaal: Gemiddeld €700
- 11 tot 20 vierkante meter materiaal: Gemiddeld €825
Subsidie asbestsanering
Het was eerder mogelijk subsidie te krijgen voor het weghalen van asbest. Dit is niet langer mogelijk. Het is soms wel mogelijk om een lening te krijgen voor het asbest verwijderen. Neem contact op met de gemeente waar je woont om te kijken of dit mogelijk is.