Asbest | Gezondheidsrisico’s, soorten en meer
Asbest is lang gebruikt als bouwmateriaal voor woningen. In 1993 is asbest verboden, maar het materiaal is nog steeds veelvuldig aanwezig in oudere gebouwen. Wat zijn de gevaren van asbest?
Wat is asbest?
Asbest is een mineraal dat uit microscopisch kleine vezels bestaat. Wanneer er losse asbestvezels in de lucht terechtkomen, bijvoorbeeld als je aan het klussen bent of het asbest in slechte staat is, kan dit voor ernstige gezondheidsrisico’s zorgen.
De vezels zijn niet met het blote oog zichtbaar en zijn makkelijk in te ademen als je geen goede bescherming draagt.
Waarom zijn asbestvezels gevaarlijk?
Asbesthoudende producten zijn niet gevaarlijk als het niet beschadigd raakt. Wanneer het wel beschadigt, zoals bij het klussen, verwijderen of simpelweg door verslijten, kunnen er heel snel vezels vrijkomen.
Blootstelling aan deze vezels kan de longen flink beschadigen en zelfs tot kanker leiden. Hierdoor is asbest inmiddels verboden en moet het altijd door een gecertificeerd bedrijf worden verwijderd.
Wanneer werd asbest gebruikt en wanneer is het verboden?
Voordat we wisten welke risico’s er aan asbest kleven werd het materiaal veelvuldig gebruikt. Dat komt doordat asbest erg goed isolerend en brandwerend werkt. Ook is het een sterk materiaal en kan het tegen een stootje. Daarbij komt ook nog dat asbest erg goedkoop is.
Asbest komt vaak voor in woningen en andere gebouwen die voor 1994 zijn gebouwd. Hierna is het verboden geworden om asbest te gebruiken in een woning. Het herkennen van asbest is niet altijd makkelijk, waardoor een specialist inschakelen de beste keuze is.
Hoe herken je asbest in huis?
Asbest komt in heel veel materialen voor. Omdat veel van het asbest door middel van bindmiddel in andere dingen is verwerkt, zoals cement, is asbest herkennen niet altijd makkelijk.
Je kunt eigenlijk alleen bij golfplaten met redelijke zekerheid zeggen wanneer het deels is opgebouwd uit asbest. Dan zal er de code AT, NF of CAF op de asbest golfplaten te vinden zijn.
Ontvang offertes
Vermoeden van asbest
Asbest is vooral gebruikt in combinatie met andere materialen, waardoor het lastig kan zijn om te weten of je met asbest te maken hebt. Vaak is asbest gebruikt voor onderdelen die geïsoleerd moeten worden, tegen een stootje moeten kunnen en brandgevoelig kunnen zijn.
Op plaatsen als de schoorstenen, plafondplaten en de gevelbeplating is het risico aanwezig dat er asbest zit, maar ook asbest in het dakbeschot komt voor.
Voorzichtigheid is geboden
Asbest kan ook voorkomen op onverwachte plekken, zoals de grond, bloembakken en vloerbedekking. Je bent verantwoordelijk voor het verwijderen van asbest en mag dit niet laten zitten als je weet dat het er is. Dit geldt voor alle soorten producten met asbest. Let ook goed op de regels, want je zult vaak een specialist in moeten huren om niet alleen de aanwezigheid van asbest te controleren, maar ook het verwijderen te laten doen.
Uiteindelijk wordt asbest laten verwijderen verplicht. Ook wil je er liever niet mee in aanraking komen nadat je bent gaan boren of schuren. Hierdoor is het beter om het altijd even te laten controleren voor je ergens gaat werken waar het vermoeden van asbest bestaat.
Waar zit asbest in huis?
Er zijn dus veel plekken in huis waar asbest gevonden kan worden. De meest voorkomende plekken zijn het dak, plafond, vloer en isolatie bij oudere huizen. Asbest kan tegen hoge temperaturen en was een goedkope grondstof, waardoor het vaak is gebruikt op plekken die allebei deze eigenschappen goed konden gebruiken. Dit is waarom er zoveel asbestisolatie is gebruikt en het in veel soorten platen is verwerkt. Wanneer al deze plekken zijn gecontroleerd of vervangen na 1994, weet je redelijk zeker dat er geen asbest meer in kan zitten.
Soorten asbest
Niet al het asbest is hetzelfde. Niet alleen zit het in verschillende producten, de vorm en kleur maakt ook wat uit voor hoe gevaarlijk de asbesthoudende materialen daadwerkelijk zijn.
Er zijn twee hoofdgroepen waarin asbest wordt verdeeld, namelijk hechtgebonden asbest en niet-hechtgebonden asbest. Ook zijn er verschillende groepen asbestvezels.
Hechtgebonden asbest
Hechtgebonden asbest zit in ander materiaal verwerkt, waardoor de asbestvezels niet zo snel losraken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan golfplaten, wandplaten, vensterbanken en asbestdaken.
Wanneer dit soort asbest niet wordt beschadigd, is het ook niet gevaarlijk. Toch is dit soort asbest laten verwijderen ook een goed idee, omdat je nooit weet wanneer het wel beschadigd kan raken.
Niet-hechtgebonden asbest soort
Bij niet-hechtgebonden asbest zijn de asbestvezels niet in een ander materiaal verwerkt. Dit is het meest gevaarlijke soort, omdat de vezels erg makkelijk los kunnen raken en nergens in gevangen blijven.
Niet-hechtgebonden asbest kun je vinden in bijvoorbeeld een vloerzeil onderlaag, kit, afdichtingskoord en meer. Wanneer dit soort asbest in je huis zit, kun je dit niet laten zitten. Het beste is afdekken en laten weghalen.
Spiraalvormige vezels of witte asbest
Dan zijn er nog verschillende soorten asbestvezels. De spiraalvormige asbestvezels, die ook wel witte asbest of chrysotiel wordt genoemd, zijn het minst gevaarlijk. Door de vorm van deze vezels is deze soort asbest redelijk flexibel en breekt deze minder snel.
Witte asbest is het meest gebruikt van alle soorten asbest. Meer dan 90% van de gebruikte asbest zal deze soort zijn. Ook al is dit type asbest minder gevaarlijk door de spiraalvormige vezelachtige structuur, toch moet je de nodige voorzorgsmaatregelen nemen voor je dit verwijderd.
Rechte vezels, of andere kleuren asbest
De rechte asbestvezels bestaan uit vijf soorten, die onder de verzamelnaam amphibool vallen. Dit zijn bruine asbest (amosiet), blauwe asbest (crocidoliet), gele asbest (anthophylliet), grijze asbest (tremoliet) en groene asbest (actinoliet).
Hiervan is bruin asbest en blauw asbest het vaakst gebruikt. Wanneer deze soort vezels vrijkomen, zijn ze erg snel gebroken en kunnen ze veel schade toebrengen. Deze asbestsoort zal in kleine asbestvezels breken, die je niet met het blote oog kunt zien, waardoor ze extra gevaarlijk zijn.
Verwijderen van asbest uit huizen
Er zijn tegenwoordig strenge regels voor het verwijderen van asbest. Je kunt niet altijd met het blote oog zien of er asbest in je woning aanwezig is.
Heb je een woning die voor 1994 is gebouwd en wil je hierin klussen? Dan is het belangrijk om eerst een asbestinventarisatie te laten doen. Op deze manier weet je precies of er daadwerkelijk asbest in je huis zit en kun je maatregelen nemen als er asbest wordt gevonden.
De asbest verwijderen kosten liggen gemiddeld tussen € 10 en € 30 per vierkante meter. Schakel hiervoor altijd een asbestspecialist in. Deze kan het asbest echt compleet verwijderen op een veilige manier.
Hoeveel asbest mag je zelf verwijderen?
Het is niet verboden om het verwijderen van asbest zelf te doen, maar het is wel slim om er een specialist voor in te schakelen vanwege de risico’s. Als je dak een totale hoeveelheid heeft van minder dan 35 vierkante meter, geen dakleien heeft en je veilig hier te werk kan gaan, is het niet verplicht om het door een vakman te laten weghalen.
Als het asbest in het pand zelf zit, mag je ook niet zelf aan de slag.
Regels asbest saneren
Je moet te allen tijde de gemeente informeren wanneer je begint met de verwijdering. Niet alleen moet de gemeente een sloopmelding krijgen, in sommige gemeenten zijn er overige regels in het leven geroepen.
In sommige gevallen kun je ook bijvoorbeeld je asbestafval gratis ergens storten, of gratis beschermende kleding krijgen. Licht dus altijd de gemeente in voordat je begint.
De verwijdering van asbest uit de woning
Wanneer je zelf gaat verwijderen, is het belangrijk dat je het plaatmateriaal in zijn geheel weghaalt. Het is niet de bedoeling dat je de dakplaten in delen breekt om ze weg te halen. Moet dit wel, dan zul je de vakman moeten inschakelen.
Zij zullen met de juiste bescherming alle stukken asbest weghalen, en deze op de juiste manier weggooien. Zo zal er altijd worden voldaan aan de regels van de gemeente en wordt het milieu en de buitenlucht beschermd.