Rendement warmtepomp | Haal het meeste uit je investering!

Je hoort tegenwoordig veel over het rendement van een warmtepomp, maar wat is het rendement warmtepomp nou precies? Het is handig om te weten wat het rendement nou precies betekent voor de warmtepomp, zodat je een geïnformeerde keuze kunt maken.

Soorten warmtepomp rendement

Het rendement van een warmtepomp wordt met een aantal verschillende waardes aangegeven. Je zult het vaakst de COP-waarde tegenkomen, maar ook de SCOP, SPF en Etha-factor komen weleens langs. Al deze waarden geven het warmtepomp rendement aan, maar berekenen deze op een iets andere manier en geven daarom verschillende manieren om te vergelijken.

Rendement berekenen i.c.m. de kosten voor aanschaf

Wanneer je het rendement van een warmtepomp gaat berekenen hou je onder andere rekening met de kosten voor de aanschaf, de levensduur van de warmtepomp en de kosten voor de installatie. Het rendement van een warmtepomp wordt meestal uitgedrukt in het verschil tussen de afgeleverde warmte/koeling en de elektriciteit die gebruikt is. Dit noemen we ook wel de COP (Coefficient of Performance) of SPF (Seasonal Performance Factor). Om deze waardes te bepalen wordt zoals gezegd de besparing vergeleken met de kosten van zowel de aanschaf als de installatie en eventueel ook de onderhoudskosten. Denk hierbij ook aan alle andere extra kosten en opbrengsten zoals subsidies en/of belastigvoordelen.

COP

De COP-waarden staan voor Coefficient Of Performance. De COP van een warmtepomp is het theoretische rendement van een warmtepomp, die onder constante omstandigheden wordt gemeten. Het is de hoeveelheid warmte die een warmtepomp levert tegenover hoeveel elektriciteit verbruikt wordt hiervoor. Een hoge COP waarde betekent een zuinigere warmtepomp. De formule voor het berekenen van de gemiddelde COP waarde is eigenlijk heel simpel:

Geleverde warmte in kWh / elektriciteitsverbruik in kWh = COP

Je kunt hieruit aflezen hoeveel units energie de warmtepomp verbruikt uit elektriciteit en hoeveel er uit de bron komen. De meeste warmtepompen zullen een COP waarde van gemiddeld 4 hebben, dan krijg je dus 4 kWh warmte uit 1 kWh elektriciteit, waarbij 3 kWh uit de bron van de warmtepomp komt. Deze manier van rendement berekenen zal je het vaakst terugzien, omdat dit onder constante omstandigheden wordt berekend en dus goed vergelijkbaar is tussen verschillende warmtepompen.

SCOP

Het theoretische rendement van een warmtepomp is natuurlijk handig om te vergelijken, maar om te weten hoe de warmtepomp werkt in de praktijk, is dit niet voldoende. Dan kun je naar de SCOP waarde kijken, wat staat voor de Seasonal Coefficient Of Performance. Dit is dichter bij het werkelijke rendement van de warmtepomp zelf, waarbij rekening is gehouden met hoe de temperatuur schommelt door het jaar heen.

Gemiddelde besparingen in een jaar

In de winter is er natuurlijk vaak een lage buitentemperatuur, en hierdoor zal de warmtepomp harder werken en heeft de warmtepomp meer vermogen nodig. Op dat moment ligt het rendement lager dan in de zomer, wanneer er een hogere temperatuur is en de warmtepomp al snel de benodigde temperatuur bereikt. Er is dan minder elektriciteit nodig dan bij een lage temperatuur. Door het gemiddelde van het hele jaar te nemen, krijg je een realistischer beeld van het uiteindelijke rendement. De opgegeven COP zal vaak een hogere COP zijn dan de SCOP, omdat deze niet het gemiddelde rendement neemt.

SPF

De SPF (Seasonal Performance Factor) is het gemiddelde genomen rendement van een warmtepomp over een heel stookseizoen heen. Je zult deze niet zien bij de aanschaf van een warmtepomp, omdat je pas de SPF van de warmtepomp berekenen kan nadat het stookseizoen klaar is. Dit loopt van 1 oktober tot 1 mei. Niet alleen is het lastig om elk type warmtepomp zo lang te testen, maar de SPF ligt ook aan andere factoren van je omgeving.

Etha-factor

Om te weten of een warmtepomp de juiste keuze is voor jou, wil je waarschijnlijk andere verwarmingssystemen met de warmtepomp vergelijken. Om het rendement van verschillende verwarmingssystemen goed met elkaar te kunnen vergelijken, kun je de Etha-factor hiervoor gebruiken. Deze houdt rekening met het primair verbruik, waardoor je appels met appels kunt vergelijken.

Verschillend rendement per soort warmtepomp

Warmtepompen spelen een grote rol in het duurzaam verwarmen van een ruimte, maar het rendement verschilt per type. Van hybride oplossingen tot lucht-lucht en lucht-water systemen, elk heeft verschillende mate van efficiëntie. Hieronder kijken we naar enkele verschillende opties met hun bijbehorende rendement.

Rendement hybride warmtepomp

Hybride warmtepompen zijn warmtepompen die een combinatie zijn tussen de voordelen van gas en van een warmtepomp. Deze hybride warmtepompen kunnen zorgen voor een rendement van zo’n 300% tot 500%. Dit betekent dat ze een hoop meer energie opbrengen dan dat ze gebruiken. De hybride warmtepomp haalt warmte uit de omgeving en combineert deze met een bestaande manier van verwarmen, bijvoorbeeld verwarmen met gas. Hierdoor zijn ze een goede optie voor mensen die op een duurzame manier hun huis willen verwarmen.

Rendement lucht lucht warmtepomp

Lucht-lucht warmtepompen zijn gemaakt om warmte uit de buitenlucht te halen en deze naar binnen te brengen om de ruimte(s) in huis te verwarmen. Deze systemen hebben een rendement tussen de 250% en 350%. Net zoals bij hybride warmtepompen betekent dit dat ze meer energie opwekken dan dat ze gebruiken. Een lucht lucht warmtepomp haalt de temperatuur uit de buitenlucht, waardoor het een duurzame optie is.

Opbrengst warmtepomp

De opbrengst van een warmtepomp wordt bepaald door het vermogen om warmte te halen uit de omgeving en deze over te dragen naar een specifieke ruimte. Dit vermogen verschilt per type warmtepomp. Lucht-lucht en lucht-water warmtepompen halen warmte uit de lucht en zetten deze om in bruikbare warmte voor luchtverwarming en waterverwarmingssystemen.

Rendement lucht water warmtepomp

Lucht-water warmtepompen halen warmte uit de buitenlucht en brengen deze naar een installatie voor verwarming. Deze systemen hebben een rendement dat kan variëren tussen de 400% en 500%. Dit wil zeggen dat ze veel meer warmte opwekken dan dat ze verbruiken, dit zien we ook bij de hybride warmtepomp. Door warmte uit de lucht te halen en door te geven aan water, zijn lucht-water warmtepompen een efficiënte methode om zowel ruimtes als water te verwarmen.

Opwekkingsrendement warmtepomp

Het opwekkingsrendement van een warmtepomp is de efficiëntie waarmee de warmtepomp warmte kan halen of kan opwekken uit verschillende bronnen, zoals lucht, water of de grond. Dit rendement verschilt per type warmtepomp en wordt beïnvloed door bijvoorbeeld de temperatuur van de lucht/het water/de grond en de technologieën die gebruikt worden. Over het algemeen hebben warmtepompen een hoog opwekkingsrendement, waardoor ze bijdragen aan een meer energie-efficiënte en duurzame manier van verwarmen.

Warmtepomp rendement factoren

Veel factoren beïnvloeden het werkelijke rendement van een warmtepomp. Een deskundige installateur kan vaak ervoor zorgen dat je warmtepomp een zo goed mogelijk rendement heeft. Omdat warmtepompen na installatie vaak geen vaste bron- en buitentemperatuur hebben, zal de COP-waarde niet altijd worden gehaald. Een constante temperatuur is nu eenmaal niet haalbaar, maar je kunt wel zelf proberen de verbruikte energie zo laag mogelijk te houden.

Type warmtepomp

Verschillende warmtepompen hebben een ander rendement. Zo ligt het rendement van een geothermische warmtepomp hoger dan een hybride warmtepomp. Dit komt omdat de werkelijke bron temperatuur bij een geothermische warmtepomp constanter is dan bij andere soorten warmtepompen. De warmtepomp haalt warmte uit de bron, en je krijgt een hoger rendement bij constante warmte onttrekken dan wanneer de temperatuur fluctueert. Door warmtepompen te vergelijken, kom je er al snel achter waar jij het beste rendement behaalt.

Cop waarde bij een CV-ketel

Bij een hybride warmtepomp kiezen, zal je ook het rendement van de CV-ketel mee moeten rekenen. Vaak is elke kWh aan energie die in de CV-ketel gaat gelijk aan een kWh warmte die je hieruit krijgt, waardoor de COP waarde van de CV-ketel meestal 1 is. Vergelijk dit met een gemiddelde COP waarde van 4 voor warmtepompen, en het eigenlijke rendement van een hybride warmtepomp ligt dus lager dan wanneer je deze warmtepomp vergelijkt met bijvoorbeeld een lucht-water warmtepomp, ook al is de werking van de hybride warmtepomp voor een goed deel hetzelfde.

Isolatie

Zonder goede isolatie zal het rendement van je warmtepomp een stuk minder zijn. De warmtepomp werkt dan veel harder omdat er veel warmte verloren gaat door kieren, deuren en ramen. Dit geldt natuurlijk niet alleen maar voor warmtepompen, maar ook een CV-ketel met centrale verwarming en radiatoren zal dan harder moeten werken. Om zo goed mogelijk te verwarmen voor zo min mogelijk kubieke meter gas of kWh elektrische energie, is een goede isolatie onmisbaar.

Verwarming

Verschillende verwarmingssystemen zullen hun eigen rendement hebben. Bij vloerverwarming kun je op lage temperatuur verwarmen, wat voor een hoger rendement van de warmtepomp zorgt. Maar bij traditionele radiatoren moet het benodigde water verwarmen tot hoge temperaturen, wat natuurlijk meer elektrische energie vraagt. Als de CV-ketel moet bijspringen om het water te verwarmen, zal dit het rendement ook niet ten goede komen natuurlijk.

Verschillen in efficiëntie

Bij een cv-ketel of elektrische verwarming kun je vaak uitgaan van een COP-waarde van 1. Traditionele en elektrische radiatoren zullen voor elke kWh aan stroom die wordt gebruikt ook een kWh aan warmte creëren. Je verliest er dus geen energie mee, maar creëert dit ook niet, zoals een soort warmtepomp wel zou doen. Om het rendement te berekenen, is het ook goed om naar de stooklijn warmtepomp te kijken. Zo zie je hoe effectief de verwarming werkt op verschillende buitentemperaturen.

Water verbruik

Met een HT-warmtepomp, dit is een is een lucht/water warmtepomp waarmee je ook warm tapwater kan maken. Hiermee kun je ook in je sanitair warmwaterverbruik voorzien, maar dit heeft natuurlijk ook een effect op het rendement van een warmtepomp. Met het warme water kun je jouw vloerverwarming gebruiken, maar dit kan ook bijvoorbeeld door de wasmachine, douche of warmwaterkraan worden gebruikt. Het CV water dat van de HR-ketel komt zal ook warm genoeg zijn om bijvoorbeeld voor vloerverwarming te gebruiken, maar hiervoor moet je meer gas stoken. Dit is dus minder rendabel dan wanneer het van de warmtepomp komt. Door een grondwater warmtepomp of bodem-water warmtepomp te gebruiken, heb je al meteen warm water.

Hoogste opbrengst

Je haalt dus het beste rendement uit de warmtepomp, en niet uit de CV-ketel. Door een deel van de CV-ketel werking op te vangen met een hybride warmtepomp zul je al veel besparen, maar het beste is natuurlijk om op een all-electric warmtepomp over te stappen. Zelfs een lucht-water warmtepomp werkt al erg zuinig en zorgt voor een duurzamer huis. Hoe hoger het rendement uiteindelijk is, hoe korter de terugverdientijd warmtepomp is.

Gemiddelde prijs opbrengst van een warmtepomp

De gemiddelde prijsopbrengst van een warmtepomp kan flink verschillen, afhankelijk van onder andere het type warmtepomp, de kosten voor de installatie, de kosten voor de aanschaf en de grootte van de ruimte die verwarmd moet worden. Over het algemeen zorgen warmtepompen voor een flinke besparing als je de opbrengsten vergelijkt met de aanschafkosten. De kosten voor het kopen en installeren voor een warmtepomp kunnen hoog uitvallen, ook dit verschilt weer per type, merk en grootte, maar de kosten voor onderhoud liggen daarentegen vrij laag waardoor je op de lange termijn nog flink kunt besparen. Het is belangrijk om verschillende opties te vergelijken voordat je een keus maakt welke optie het best past in jouw situatie.

Groene stroom

Door met een aantal factoren rekening te houden, kun je de beste warmtepomp nog rendabeler maken. Door een zonneboiler of warmtepomp te gebruiken, kun je op een groene manier warm water maken, wat dan niet meer door de warmtepomp hoeft te worden geleverd. Wanneer je zonnepanelen installeert, kun je met je eigen opgewekte stroom de warmtepomp van energie voorzien, wat scheelt in de energierekening. Op deze manieren heb je niet alleen een goed rendement van een warmtepomp, maar hoef je ook nauwelijks extra te betalen.

Veelgestelde vragen

Warmtepomp: gratis offertes!

Wil je jouw woning verduurzamen met een warmtepomp? Vul ons formulier in en ontvang gratis offertes van gespecialiseerde warmtepomp experts in jouw regio. Deze dienst is gratis en volledig vrijblijvend.