Bruin dak | Opbouw | Terug naar de natuur
In de steden vind je veel steen en beton terug en wordt er veel gebouwd, zonder daarbij altijd rekening te houden met de oorspronkelijk flora en fauna. Met een bruin dak kun je ervoor zorgen dat er in stedelijke gebieden weer een stukje natuur ontstaat waarin allerlei dieren en planten kunnen gedijen. Je leest hier meer over het bruine dak, wat het precies is, hoe en waar het geplaatst kan worden, hoe je dit type dak moet onderhouden en welke kosten dit met zich meebrengt. Ook lees je meer over de voordelen en nadelen van dit type dak.
Wat is een bruin dak?
Een bruin dak is van origine een concept dat is ontstaan in Engeland en door het succes ervan is overgewaaid naar Nederland. Bij bruine daken wordt braakliggende grond afgegraven, waarna het op het dak wordt geplaatst. De bedoeling is dat planten er uit zichzelf op gaan groeien, dus wordt geen beplanting op aangebracht.
Dit verklaart ook de naam van het bruin dak, omdat er in eerste instantie alleen een bruin laag zichtbaar is dit op den duur vanzelf groen gaat worden door de planten uit de directe omgeving die er zullen groeien. Door het plaatse van dit type dak wordt de lokale biodiversiteit bevorderd, in plaats van hier zelf gekozen planten op aan te brengen.
Bruin dak versus groen dak
Als je na enkele jaren een gebouw met een bruin dak ziet, zou je misschien niet direct het verschil zien met een aangelegd groen dak, maar toch is er een duidelijk verschil tussen beide soorten daken. Bij een groen dak wordt een zelf gekozen substraatlaag aangebracht, die daarna wordt voorzien van planten. Deze planten worden door de eigenaar of degene die het groene dak aanlegt gekozen.
Dit kunnen grassen, bodembedekkers, struiken en zelfs bomen zijn. Bij bruine daken wordt niet zomaar een substraatlaag aangebracht, maar wordt de toplaag van de lokale bodem gebruikt om op het dak te plaatsen. Hier kunnen naast grond ook stenen en hout tussen zitten. Juist door deze diversiteit is ieder bruin dak anders en groeit er op ieder dak uiteindelijk een andere vegetatie die past bij de lokale omgeving.
Opbouw
De opbouw van een bruin dak lijkt op de manier waarop een groen dak wordt opgebouwd. Allereerst wordt er een wortelwerende laag aangebracht die bovendien ook waterdicht is. Daarop komt een drainagelaag en filterdoek om te zorgen voor een goede afwatering, zonder dat daarbij steentjes of andere zaken de afvoer kunnen verstoppen.
Uiteindelijk wordt hierop een laag aarde aangebracht die afkomstig is van de toplaag van de braakliggende grond waar gebouwd wordt. Eventueel wordt deze laag verrijkt met mineralen en organische elementen om het groeiproces op het dak te stimuleren.
Toepassing
Een bruin dak kan worden aangelegd op platte daken en daken met een lichte helling. Net als bij groene daken moeten bruine daken flink wat gewicht dragen door een dikke substraatlaag die wordt aangebracht. Het is goed om van tevoren te kijken of de dakconstructie stevig genoeg is om de zware laag te dragen.
Dit type dak kan zowel bij particulieren als bedrijven wordt geplaatst. Het type dak wordt met name bij nieuwbouw toegepast, omdat hierbij gebruik kan worden gemaakt van de toplaag van het braakliggende terrein om de daken van een laag te voorzien.
Voordelen
Een bruin dak brengt diverse voordelen met zich mee, vandaar dat deze vorm van dakbedekking ook vaker wordt toegepast. Doordat gebruik wordt gemaakt van de lokale bodemsamenstelling, zorgt het bruine dak ervoor dat de lokale biodiversiteit wordt gestimuleerd. Hierbij gaat het niet alleen om planten, maar ook lokale dieren zullen het bruine dak gebruiken om te schuilen, hun voedsel te verzamelen of zich te nestelen.
Daarnaast is dit type dak ook een manier om water efficiënt op te slaan en werkt de laag aarde isolerend voor het gebouw waarop het dak geplaatst is. Hiermee kunnen dan weer energiekosten worden bespaard.
Nadelen
Bruine daken hebben ook enkele nadelen waar rekening mee gehouden moet worden. In tegenstelling tot een groen dak is een bruin dak in eerste instantie minder mooi om naar te kijken, omdat er niet direct vegetatie op groeit. Het kan soms enkele jaren duren voordat het dak zich enigszins heeft ontwikkeld. Daarnaast heeft dit type dak een flink gewicht waar de dakconstructie op berekend moet zijn.
Het is dus mogelijk dat er eerst een aanpassing van de dakconstructie nodig is, voordat het dak geplaatst kan worden. Daarnaast is ieder bruin dak anders. Afhankelijk van de samenstelling van de bodem kan je, in verhouding met een groen dak, vaker te maken krijgen met verzuring, verdichting en uitdroging.
Ontwikkeling van flora en fauna
Een bruin dak is zowel voor de flora als de fauna zeer interessant. Vlak na het aanleggen van bruine daken zullen de eerste planten en mossen uit de omgeving zich op het dak ontwikkelen. Welke soorten dak zijn, hangt af van de omstandigheden. De zaadjes zaten al in de toplaag die is geplaatst of zijn via de wind op het dak terecht gekomen. Qua fauna zullen eerst insecten als mieren, spinnen, kevers en sprinkhanen op het dak verblijven en zodra er meer bloemen bij komen ook vlinders en vliegen. Daarna zullen ook diverse vogels zich er vestigen.
Onderhoud
Een bruin dak heeft in principe weinig onderhoud nodig, omdat je de natuur zijn gang laat gaan. Het is aan te raden om twee keer per jaar een keer het dak op te gaan om een controle te doen. Waarbij je kijkt of de afvoer nog goed werkt en je planten verwijderd die eventueel schade kunnen aanbrengen aan de dakconstructie. Bemesting en bestrijdingsmiddelen worden op dit type dak niet gebruikt, om zo de lokale biodiversiteit te stimuleren. Doordat er ook vogels op het dak kunnen broeden, is het verstandig om het onderhoud niet in het broedseizoen uit te voeren.
Bruin dak aanleggen
Bruine daken aanleggen kan het beste in samenwerking met een gespecialiseerde partij gedaan worden. Dit is aan te raden, omdat je bij een dit type dak te maken krijgt met een flink gewicht dat op het dak wordt geplaatst. Een professionele partij kan berekenen of de dakconstructie stevig genoeg is of dat er aanpassingen gedaan moeten worden. Daarnaast wordt bij bruine daken vaak eerst een voorstudie gedaan om te zien hoe het dak het beste opgebouwd kan worden om zoveel mogelijk de lokale biodiversiteit te kunnen stimuleren.
Gewicht
Bij het aanleggen van bruine daken moet rekening gehouden met een aardig gewicht dat aan het dak wordt toegevoegd. De laag die wordt aangebracht bestaat vaak niet alleen uit aarde, maar kan ook stenen en stukken hout bevatten. Het is daarom belangrijk om eerst te bepalen of de dakconstructie het gewicht van de dakopbouw aankan, voordat je deze gaat plaatsen.
Afhankelijk van het soort bodem dat wordt gebruikt en of deze droog of nat is, kan het gewicht per vierkante meter variëren. Houdt rekening met zo’n 130 tot 160 kilo per vierkante meter. Is blijkt dat het dak niet stevig genoeg is, dan je na verloop van tijd te maken krijgen met verzakking of zelfs het instorten van het dak.
Vergunning
De dakconstructie waarop een bruin dak wordt geplaatst, bepaalt of een vergunning nodig is. In principe is het niet nodig om een vergunning aan te vragen om een dak met een laag aarde te bekleden, maar je moet er rekening mee houden dat deze laag zwaar weegt en dus veel vraagt van een dak. Het is daarom verstandig om eerst na te gaan hoeveel gewicht het dak straks moet gaan dragen en of het dak daarop berekend is.
Als blijkt dat er aanpassingen aan de dakconstructie nodig zijn, dan betekent dit dat je een vergunning moet aanvragen. Of je niet zeker weet of je een vergunning nodig hebt, kun je het beste advies inwinnen bij je gemeente. Zij kunnen je adviseren en vertellen wat je precies moet doen om de vergunning aan te vragen.
Subsidie
Een bruin dak aanleggen brengt kosten met zich mee. Afhankelijk van het type dak waarop het bruine dak wordt aangebracht en de oppervlakte van dit dak kunnen de kosten flink oplopen. Bij sommige gemeenten is het mogelijk om een subsidie aan te vragen voor het plaatsen van een bruin of groen dak. Dit doen ze, omdat deze daken de biodiversiteit in de omgeving stimuleren.
Het is aan te raden om bij je eigen gemeente na te vragen of deze subsidie wordt aangeboden en wat de vereisten zijn, want deze kunnen per gemeente verschillen. Zo kan het zijn dat het dakoppervlak een minimaal aantal vierkante meters moet hebben of dat een bruin dak alleen gesubsidieerd wordt in bepaalde gebieden.
Kosten
Wat de aanleg van een bruin dak kost, hangt samen met de grootte van het dak en de samenstelling van de toplaag die wordt gebruikt om het bruine dak mee te bekleden. Is de toplaag erg arm, dan kan deze verrijkt moeten worden met mineralen en organisch materiaal. Daarnaast kan de prijs voor het aanleggen ook variëren afhankelijk van de toegankelijkheid van het dak.
Conclusie
Bruine daken zijn een stuk duurder om aan te leggen dan groene daken. Gemiddeld is iemand voor het aanleggen van dit een bruin dak tussen de 3500 en 4500 euro kwijt.
Bruin dak: ontvang snel een eenvoudig gratis offertes
Wil jij van je dak een bruin dak maken? Vul het formulier hieronder in en we brengen je contact met erkende vakmensen in jouw regio.