Van het gas af | Overstap naar warmtepomp
Kan dat wel, van gas af in een oud huis? Dat huizen die vanaf nu gebouwd worden niet meer beschikken over een gasaansluiting weten veel mensen. Bij bestaande woningen is het zaak om ze geheel van het gas af te krijgen.
Gasvrij Nederland zonder aardgas
Nieuwbouwwoningen hebben ambitieuze plannen, bedacht door projectbureaus. De plannen van het kabinet zijn dan ook heel duidelijk. Stapsgewijs gaan steeds meer woningen zonder gas bestaan. Zo moeten er in 2030 minimaal anderhalf miljoen huizen gasloos zijn. Twintig jaar later, in 2050 dus, moeten zelfs alle huizen van het gas zijn losgekoppeld. Daar vallen dus ook oudere woningen onder. Van het gas af zonder warmtepomp, kan dat? Laten we eens kijken naar de opties.
Ik wil niet van het gas af, wat nu?
Als je niet van het gas af wilt, zijn er een paar dingen om in gedachten te houden. Ten eerste kan de overheid vanaf 2024 wijken of buurten van het aardgas afsluiten, zelfs als niet alle bewoners van bestaande woningen dit willen. Het is dus mogelijk dat je uiteindelijk geen keuze hebt. Ten tweede biedt de Rijksoverheid subsidies voor de aankoop van duurzame installaties, wat het afstappen van gas aantrekkelijker kan maken. Hierdoor is dit een van de beste manieren om van het gas af te gaan. Ten derde, hoewel het verwijderen van je gasaansluiting momenteel gratis is, kan dit in de toekomst veranderen. Een huis van het gas halen kan dus mogelijk kosten met zich mee gaan brengen.
Van gas af in een oud huis, is dat ingewikkeld?
Het kabinet mag dan duidelijke richtlijnen hebben gecommuniceerd, de praktijk is altijd weerbarstiger dan de theorie. Of je nou in een oud of nieuw huis woont, van het gas af gaan is niet iets wat je zomaar doet, van de ene dag op de andere. Er gaat veel nadenk- en uitzoekwerk en voorbereiding aan vooraf. Net zoals bij iedere andere ingrijpende verandering aan je huis zijn hier ook kosten mee gemoeid. Toch is er meer mogelijk dan je denkt. Ook in een ouder huis kun je in principe zonder gas. Dan moet je wel gaan isoleren op onderstaande getoonde wijze:
Stap voor stap
Een stappenplan van het gas af gaan is voor veel mensen onmisbaar wanneer ze de wens hebben hun woning van het gas af te laten koppelen. Veel mensen gingen je al voor, dus het is zeker niet onmogelijk. Ook niet als je huis al ouder is en je niet in een van die nieuwe wijken woont waar überhaupt al geen gasaansluiting meer in is te vinden. Het begin is vaak het moeilijkste. Als je eenmaal de eerste stap hebt gezet om van het gas af te stappen heb je een uitgangspunt. Uiteraard is dit een proces wat je op je eigen tempo moet doen. Haastige spoed is in dit geval zeker niet goed!
75% van de huizen is niet goed geïsoleerd
Een eerste stap zou bijvoorbeeld kunnen zijn om de isolatie van je woning kritisch onder de loep te nemen. Wil je van gas af in een oud huis, dan is het zeker noodzakelijk te bekijken hoe het met de isolatie gesteld is. Met name voor huizen die gebouwd zijn voor 1992 is er wat dit punt betreft veel verbetering te behalen. Wist je dat 3 van de 4 huizen in Nederland niet optimaal zijn geïsoleerd? Het goede nieuws is dat er zelfs subsidie mogelijk is om de isolatie van je huis te verbeteren. Gelukkig maar, want deze klus goed aanpakken is niet goedkoop.
Kosten
De kosten voor de overstap naar een warmtepomp kunnen flink oplopen, maar er bestaan subsidies die de investering goedkoper kunnen maken. De prijs voor een warmtepomp varieert sterk, afhankelijk van het type dat je kiest. Basis warmtepompen kunnen vanaf ongeveer € 4.600 worden aangeschaft, terwijl uitgebreidere modellen tot € 13.000 kunnen kosten. Na aftrek van de beschikbare subsidie, kunnen de kosten dalen tot ongeveer € 2.800 – € 8.500.
Vergelijk warmtepomp offertes
Terugverdientijd
Een belangrijke factor om rekening mee te houden is de terugverdientijd van de warmtepomp. Dit is de periode waarin de besparingen op je energierekening de aanschafkosten van de warmtepomp dekken. Voor een basismodel is dit ongeveer 11,7 jaar, terwijl het voor duurdere modellen tot 20 jaar kan bedragen.
Overwegingen bij de kosten
- Aankoopprijs van de warmtepomp
- Jaarlijkse besparing op energiekosten
- Terugverdientijd
- Beschikbare subsidies
Subsidies
In Nederland zijn er verschillende subsidiemogelijkheden voor de aanschaf van een warmtepomp, om de overstap naar duurzame energie aantrekkelijker te maken. Een van het gas af subsidie kan een extra zetje in de goede richting zijn wanneer je twijfelt.
- De Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) is een van de bekendste regelingen. Deze dekt gemiddeld 30% van de kosten voor de warmtepomp én de installatie ervan. Als je warmtepomp op de apparatenlijst staat, ontvang je minimaal € 500 subsidie. Het exacte subsidiebedrag per type warmtepomp staat op de lijst.
- Er zijn ook specifieke subsidies voor bepaalde types warmtepompen. Zo ligt de subsidie van een bodemwarmtepomp tussen de € 3.750 en € 5.100. Voor een lucht-water-warmtepomp varieert het subsidiebedrag van € 1.950 tot €3.750 en voor een grond-water warmtepomp start het subsidiebedrag bij € 3.750 tot maximaal €5.100.
Deze subsidies verlagen de aankoopkosten van een warmtepomp aanzienlijk, waardoor de terugverdientijd verkort wordt.
Makkelijk besparen
Ook zonder ingrijpende maatregelen kun je trouwens de isolatie van je huis verbeteren. Zaken als radiatorfolie en het afdichten van kieren, ook bij de brievenbus, kunnen aanzienlijk schelen. Dit merk je op je energierekening, wat natuurlijk een belangrijk punt is. Maar daarnaast help je hiermee ook het milieu. Omdat dit soort klusjes niet moeilijk is zou eigenlijk iedere huizenbezitter er goed aan doen ze uit te voeren. Heb je nog geen dubbelglas? Dan kun je ook denken aan de aanschaf van nieuwe, isolerende gordijnen. Ook dit levert zeker winst op.
Elektrisch koken
Voor talloze mensen is koken heel vanzelfsprekend. Lekker voor je gezin in de keuken staan, voor jezelf of voor een groep vrienden, koken is vaak een feestje. Maar kook je op gas of elektrisch, of misschien keramisch. Als je de wens hebt van gas af te gaan in een oud huis, dan zal je hier veranderingen in moeten aanbrengen. Als een paal boven water staat dat je zonder gas elektrisch zult moeten gaan koken. Dat is allesbehalve een domper, want op inductie koken heeft sowieso de toekomst. Logisch ook, want op deze manier koken went snel en is ook nog eens veiliger.
Inductieplaten
Koken op inductie is niet weg te denken uit een gasloos huis. Misschien heeft de inductieplaat voor jou nog een stigma van moeilijk, ingewikkeld of lastig. Je zult zien dat dit allemaal ontzettend meevalt en dat het koken op inductie juist erg prettig is. Er zijn talloze verschillende kookplaten die werken op inductie verkrijgbaar. Hartstikke duurzaam en de prijzen, daar hoef je ook nog van wakker te liggen. Een vrijstaande inductieplaat heb je al voor € 112,-. Een exemplaar om in te bouwen kost gemiddeld zo’n € 300,-.
Vrijstaand of inbouw?
De keuze voor vrijstaande of inbouw inductieplaten is er ook een om even over na te denken. Je kunt je vragen stellen als: wat vind ik mooi? Wat vind ik praktisch? En natuurlijk ook: wat wil ik maximaal besteden aan een kookplaat? Als je het antwoord op deze vragen kunt geven weet je ook welk type kookplaat bij je past. Vrijstaand is vaak een hele makkelijke optie, die in elk huis wel te realiseren is. Inbouw is vaak mooier, maar ook meer werk. Zo heb je hier meestal een speciaal soort stopcontact voor nodig: een perilex systeem.
Neem je groepenkast onder de loep
De overstap naar inductie brengt nog andere gevolgen met zich mee. Wil je van gas af en bezit je een oud huis, dan ontkom je er niet aan om je meterkast na te kijken. Omdat een inductieplaat veel stroom vraagt, moet je meterkast hier geschikt voor zijn. In nieuwbouwhuizen wordt standaard gekozen voor een fase 3 groepenkast, die dit stroomverbruik makkelijk aankan. Ben je woonachtig in een ouder huis, dan is de kans groot dat je een fase 1 groepenkast of zelf nog een ouderwetse stoppenkast hebt. En dit laatste kan een probleem zijn bij de overstap naar elektrisch koken.
Vervang je stoppenkast
Een fase 1 groepenkast kan in veel gevallen nog worden aangepast zodat elektrisch koken tot de mogelijkheden gaat behoren. Het is doorgaans niet zo’n ingrijpende klus die een elektricien voor je kan doen. Een oude stoppenkast echter is niet te gebruiken in combinatie met koken op inductie. Je ontkomt er dan niet aan om de stoppenkast te laten vervangen door een groepenkast. De kosten zijn dan al snel € 1.000,- maar het maakt je woning direct een stuk veiliger en geschikt voor verdere modernisering in de toekomst.
Overstap naar warmtepomp
Vraag jij jezelf ook af wat nou het beste moment is om je woning gasloos te laten maken? Een heel herkenbaar vraagstuk voor velen, want hoe weet je nou wanneer de tijd rijp is? Vaak wordt er overgestapt wanneer de CV ketel aan vervanging toe is. De meeste ketels hebben een maximale levensduur van 12 jaar voordat ze aan het eind van hun latijn zijn. Wanneer je de isolatie van je woning op topniveau hebt gebracht kun je de overstap naar een warmtepomp overwegen. Deze werkt niet op aardgas maar is wel een grote investering. Wil je van gas af, dan het zeker de moeite waard je te verdiepen in de aanschaf van zo’n warmtepomp.
Overleg met de buurt
Mochten de kosten voor een warmtepomp (al snel € 5.000,- of meer) niet haalbaar zijn, dan kun je ook overwegen om te overleggen met je buren en wijkgenoten. Ook de gemeente kan hierin een gesprekspartner zijn. Het loont dan de moeite te kijken of een grondwarmtepomp te realiseren is. Omdat je hiervan de kosten deelt met andere omwonenden kan dit de kosten behoorlijk drukken. Het resultaat blijft verder hetzelfde: je hebt geen aardgas meer nodig om je woning te verwarmen. Je woning is zo zeker klaar voor de toekomst.
Keuze van de gemeente
Wellicht woon je in een vooruitstrevende gemeente die al plannen heeft om woningen van het gas af te helpen. Vanaf 2023 zijn alle gemeenten verplicht de plannen die ze hiervoor hebben met hun inwonenden te communiceren. Het komt er vaak op neer dat de gemeente kiest voor een warmtenet. Niet in alle gevallen is dit een duurzaam alternatief voor gas. Er moet dan namelijk uitsluitend warmte worden geleverd met behulp van duurzame energievarianten. In een aantal situaties kan dat niet en wordt er alsnog gebruik gemaakt van fossiele warmte.
Gasloos wonen is altijd een optie
Na het lezen van dit artikel heb je hopelijk een beter beeld gekregen bij de aanpassingen die je in je huis kunt en moet doen om gasloos te gaan wonen. Als dit voor jou nog een grote stap is, dan is dat heel begrijpelijk. Je bent daarin zeker niet alleen. Informeer je daarom ook goed bij de gemeente waar je woont, zodat je weet wat hun plannen zijn om duurzaam te gaan verwarmen. Zo weet je zeker dat je niet voor niets een warmtepomp aanschaft. Een ding is zeker: gasloos wonen is voor iedereen een optie, of je nou in een hagelnieuw of een ouder huis woont.
